Podkategorie
- Wprowadzenie
- Tworzenie podkategorii
- Wybór nazwy podkategorii
- Zmiana nazwy i umiejscowienia podkategorii
- Podkategorie regionalne
Wprowadzenie
Hierarchiczne zbiory kategorii - takie jak ODP - są tradycyjnie zwane systemami klasyfikacji. Celem dzielenia kategorii na podkategorie (i w ten sposób budowania struktury hierarchicznej) jest ułatwienie potencjalnemu użytkownikowi odnalezienia potrzebnych mu informacji.
Ponieważ ODP przyjęło grupowy model redagowania stron, żaden redaktor nie jest właścicielem swojej kategorii. Nawet jeżeli jesteś jedynym redaktorem przypisanym do danej kategorii, inni redaktorzy też mogą redagować i dodawać strony do Twojej kategorii. Są to redaktorzy kategorii nadrzędnych, redaktorzy 'editall', meta-redaktorzy i zespół etatowy (staff) ODP.
Nauczeni doświadczeniem, redaktorzy wiedzą, że kontaktowanie się ze sobą (przez e-mail albo przedstawienie propozycji zmian na odpowiednim forum) jest kluczową sprawą w procesie redakcyjnym. Gdy dokonujesz zmian w swojej kategorii (np. tworzysz podkategorie lub przesuwasz strony do innych kategorii), powinieneś poinformować o tym innych redaktorów przed ich wykonaniem. Nawet jeśli jesteś jedynym redaktorem kategorii, powinieneś o zmianach poinformować redaktorów kategorii nadrzędnej.
Tworzenie podkategorii
Doświadczenie uczy, że podkategorie mogą być przydatne, gdy liczba wpisów w kategorii nadrzędnej przekracza 20. Gdy wpisów jest mniej, rozrzucanie ich po podkategoriach raczej utrudnia, niż ułatwia użytkownikowi odnalezienie informacji. Gdy liczba wpisów przekracza 20, zwykle można dostrzec sposoby łatwo pozwalające je podzielić tematycznie.
Redagując kategorie tematyczne (poza drzewem /Regional) staramy się w miarę możliwości dzielić je na podkategorie tematyczne. Dopiero po wyczerpaniu wszelkich możliwych sposobów organizacji tematycznej można próbować podziału geograficznego lub użyć listwy alfabetycznej. W zasadzie tworzenie listy alfabetycznej powinno być ostatecznością.
Innym rozwiązaniem jest jedna długa lista wszystkich pasujących do niej wpisów zgromadzona w jednej kategorii. Dla przykładu kategoria Business: Transportation_and_Logistics: Trucking: Truck_Sales: Used zawiera ponad 50 stron sprzedawców używanych ciężarówek. Byłoby trudno podzielić ją na podkategorie tematyczne, gdyż wszystkie one oferują bardzo podobne produkty lub usługi.
Jeżeli jesteś redaktorem danej kategorii, automatycznie możesz redagować wszystkie kategorie znajdujące się poniżej jako "redaktor kategorii macierzystej". Nie musisz wpisywać siebie jako redaktora podkategorii, które tworzysz, a nawet nie powinieneś tak robić, chyba że szczególnie Ci zależy na tej podkategorii i masz zamiar poświęcić jej dużo czasu albo też tworzysz ją planując reorganizację kategorii, w wyniku której dana podkategoria zostanie przeniesiona gdzie indziej, a Ty chcesz mieć wciąż prawo do jej redagowania. Pozostawianie mniejszych kategorii bez przypisanych redaktorów przyciąga do ODP nowych redaktorów i pozwala obecnym redaktorom zająć się nowymi dziedzinami. W szczególnych przypadkach redaktorzy mogą zostać poproszeni o zrezygnowanie z nadmiernej ilości kategorii, do których mają i tak dostęp "z góry".
Wybór nazwy podkategorii
W ODP nie ma obecnie odgórnie narzuconego słownika nazw kategorii, choć proponowane jest korzystanie z listy Zalecanych określeń wszędzie tam, gdzie to jest możliwe. Poniższe wskazówki również mogą pomóc przy nadawaniu nazw w formie zgodnej z resztą Katalogu i ochronić go przed zbędnymi powtórzeniami kategorii.
Uwaga, redaktorzy kategorii regionalnych: redaktorzy drzewa /Regional stworzyli własną, ujednoliconą listę podkategorii dla kategorii poszczególnych miejscowości. Więcej na ten temat można znaleźć w specjalnym Poradniku redaktora stron regionalnych. Podobna lista została opracowana także dla gałęzi /World/Polska/Regionalne.
Kategorie pokrywające się lub pokrewne
Sprawny redaktor przed utworzeniem nowej kategorii zawsze przeszukuje (wbudowaną w ODP wyszukiwarką) i/lub przegląda zbliżone tematycznie obszary ODP (w ramach swojej gałęzi ODP i poza nią) sprawdzając, czy aby podobna kategoria już nie istnieje. Pytania, jakie warto sobie postawić podczas takiego przeglądu: czy proponowana kategoria ma charakter interdyscyplinarny, a jeśli tak - to w jakich innych obszarach katalogu mogą być sklasyfikowane zasoby, które chcę w niej umieścić? Jeśli w innych obszarach katalogu istnieje już kategoria o zbliżonej tematyce, to czy w redagowanej kategorii nie przyda się (zamiast lub obok planowanej podkategorii) odsyłacz do niej w dziale 'pokrewne kategorie'? A może raczej @odsyłacz? (więcej na temat @odsyłaczy w tym rozdziale)
Nazwy kategorii: tematyczne czy formalne?
- Gdy zasoby wpisane do kilku kategorii są wzajemnie powiązane tematycznie
(dla przykładu strony o II wojnie światowej lub o bankach detalicznych), dobra
nazwa podkategorii powinna spełniać następujące kryteria:
- Temat jest opisany po polsku (w drzewie /World/Polska) lub polskim odpowiednikiem obcego słowa, gdy tylko jest to możliwe i stosowne. W niektórych przypadkach dopuszczalne jest jednak użycie słów obcych, dla przykładu w kategoriach związanych z nauką, gdzie temat może być najlepiej opisany powszechnie używanym słowem łacińskim.
- Słowa opisujące temat występują w powiązanych z tematem słownikach lub szeroko używanych leksykonach lub też są powszechnie używane w branżowej prasie i mediach. Temat powinien zawierać słowa, którymi jest on najczęściej określany (np. e-mail, a nie imejl, listel lub poczta elektroniczna).
- Jeśli zasoby zawarte w kategorii łączy wspólna forma (na przykład czaty, fora dyskusyjne, aktualności, katalogi) dobra nazwa podkategorii używa słów, które są powszechnie przyjęte w odpowiednim drzewie katalogu.
Cechy użytecznych nazw podkategorii
Użyteczne nazwy podkategorii
- Nie używamy skrótów lub akronimów, jeśli nie są one zrozumiałe dla potencjalnego użytkownika kategorii.
- Nie powtarzamy nazwy kategorii nadrzędnej.
Zbiór stron z nowinami w dziale 'Biznes'
Zła nazwa: Nowiny biznesowe
Dobra nazwa: Nowiny i mediaZbiór stron producentów telewizyjnych w dziale 'Kultura_i_Sztuka/Telewizja'
Zła nazwa: Producenci telewizyjni
Dobra nazwa: Producenci programów - Nie używamy nazw takich jak "Ogólne", "Inne", "Różne" lub innych sformułowań
sugerujących ogólny magazyn nie powiązanych ze sobą wpisów. Wpisy zawarte w
takich ogólnych lub obejmujących wszystko kategoriach powinny być umieszczone
wprost w najbardziej odpowiedniej dla nich kategorii tematycznej lub
przeniesione do najbliższej im podkategorii tematycznej.
Wpisy umieszczone w hipotetycznej kategorii World: Polska: Wypoczynek: Wędrówki_z_plecakiem: Ogólne powinny być umieszczone wprost w World: Polska: Wypoczynek: Wędrówki_z_plecakiem, czyli wszystkie wpisy dotyczące ogólnie tematu kategorii nadrzędnej, czyli wędrowania, powinny być umieszczone wprost w najbardziej odpowiedniej kategorii nadrzędnej. Jeśli wśród tych wpisów trafiła się strona producenta plecaków, to powinna ona trafić do World: Polska: Wypoczynek: Wędrówki_z_plecakiem: Producenci_plecaków (jeśli taka istnieje), a nie do kategorii nadrzędnej.
- Nie używamy skrótów lub symboli takich jak &, +, kub, itd. zamiast
odpowiednich słów.
Zła nazwa: Czasopisma, magazyny itd.
Dobra nazwa: CzasopismaZła nazwa: Zasoby & katalogi
Dobra nazwa: KatalogiZła nazwa: Nowiny + Media
Dobra nazwa: Nowiny i Media - Nie używamy w nazwach kategorii słów i sformułowań mylnie sugerujących, że kategoria zawiera odsyłacze do treści nielegalnych (np. Warez albo Cracks).
Katalogi czy zasoby
w ODP jest wiele kategorii przeznaczonych na listy dostępnych w sieci katalogów i innych zasobów sieciowych związanych z danym tematem. Określenia 'Katalogi' (ang. 'directories') i 'Zasoby' (ang. 'resources') używane są czasem zamiennie, choć w zasadzie oznaczają one dwa całkiem różne typy stron. Oto jak zespół etatowy (staff) ODP definiuje znaczenie tych określeń w nazwach kategorii:
Katalogi
słowo to oznacza alfabetyczną lub uporządkowaną tematycznie listę zasobów związanych z konkretnym tematem.
Zasoby
słowo to oznacza strony, których zadaniem jest wszechstronne omówienie wybranego tematu. Zazwyczaj zasoby obejmują ogólne informacje na dany temat, katalogi, listy typowych pytań i odpowiedzi, forum i możliwości pogawędek, listy publikacji itd. Wiele stron z zasobami zasługuje na wpisanie wprost w głównej kategorii tematycznej. Gdy jednak główna kategoria staje się zbyt obszerna, strony te mogą zostać zgromadzone w podkategorii zwanej 'Zasoby'.
http://www.siba.fi/Kulttuuripalvelut/music.html
http://www.workspace-resources.com/wr0000.htm
http://www.golf.com/
Zmiana nazwy i umiejscowienia podkategorii
Tylko redaktorzy z uprawnieniami catmv (category move) mogą zmieniać nazwy i przesuwać kategorie. Proste zmiany, takie jak literówki oraz dostosowanie nazw do istniejących wzorców kategorii oraz zasad tworzenia podkategorii, mogą być zgłaszane w wątku "Category Move/Rename/Delete Requests" na odpowiednim forum.
Złożone zmiany, które mają wpływ na hierarchię i strukturę katalogu, powinny być omówione i zaakceptowane przez społeczność redaktorów. Reorganizując kategorie postępuj zgodnie ze wskazówkami i radami zawartymi w dokumencie Reorganizacja kategorii.
Nie należy przesuwać kategorii ręcznie tworząc nową kategorię, przenosząc wpisy ze starej lokalizacji do nowej, a następnie usuwając starą kategorię. W takim przypadku ODP traci wartościowe logi i integralność powiązań z resztą katalogu. Najlepszym sposobem na przeniesienie dużej ilości wpisów do nowej lokalizacji jest wykonanie operacji catmv przez redaktora z odpowiednimi uprawnieniami. Redaktorzy, którzy wykonują ręczne przenoszenie kategorii (tzw. manual catmv) mogą zostać pozbawieni uprawnień redaktorskich. Aby uzyskać więcej informacji, przeczytaj The Perils of the Manual Category Move (catmv) (ang.).
Podkategorie regionalne
Drzewo Katalogu /Regional to miejsce, w którym umieszczane są strony odnoszące się do pewnego konkretnego regionu. W zasadzie drzewa tematyczne ODP zawierają strony nie koncentrujące się na żadnym regionie i/lub strony o tematyce ogólnoświatowej. Jeżeli masz zamiar stworzyć katalog stron regionalnych lub lokalnych, pomyśl o zostaniu redaktorem drzewa /Regional. Mówiąc o stronach lokalnych, mamy na myśli strony obejmujące swoją tematyką kraj, województwo, powiat, miasto, gminę lub inny obszar administracyjny. W kategoriach tematycznych możemy tworzyć kategorie regionalne tam, gdzie żaden inny podział nie ma zastosowania. Dokładniejsze informacje na ten temat znajdują się w sekcji FAQ - Creating and Maintaining Regional Subcategories Under Topical Categories.